รู้จัก ‘Stroke Fast Track’ รักษายังไง พร้อมรู้ทันสัญญาณเตือน

ทุกวินาทีมีค่า เมื่อสมองได้รับความเสียหาย! โรคเส้นเลือดในสมองหรือ Stroke เป็นภัยเงียบที่คุกคามชีวิตและคุณภาพชีวิตของผู้คนทั่วโลก เพื่อรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉินนี้ โรงพยาบาลทั่วโลกได้พัฒนาระบบ “Stroke Fast Track” ขึ้นมา บทความนี้จะพาคุณไปทำความเข้าใจว่า Stroke Fast Track คืออะไร  Stroke Fast Track กี่ชั่วโมงต้องรีบส่งโรงพยาบาล และฟื้นฟูชีวิตใหม่ เพื่อให้ญาติของคนไข้พร้อมรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉินได้อย่างมีประสิทธิภาพ

Stroke Fast Track คืออะไร ต่างจาก Stroke อย่างไร?

Stroke Fast Track คือระบบที่ออกแบบมาเพื่อให้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดสมองให้ได้รับการรักษาจากแพทย์อย่างรวดเร็ว ระบบนี้จะถูกปรับให้เหมาะสมกับบริบทของแต่ละพื้นที่และโรงพยาบาล มาตรฐานกลางกำหนดไว้ที่ 4.5 ชั่วโมงหลังจากเริ่มมีอาการ ในโรงพยาบาลที่มีความพร้อม อาจขยายเวลาได้ถึง 6 ชั่วโมงหลังจากเริ่มมีอาการ ระยะเวลา 4.5 ชั่วโมงนี้ สอดคล้องกับช่วงเวลาที่ผู้ป่วยสามารถรับยาละลายลิ่มเลือดได้ จึงเป็นสาเหตุที่ควรรู้จัก 4.5 ชั่วโมง และสำคัญคือญาติควรนำผู้ป่วยส่งโรงพยาบาลทันทีเมื่อพบอาการ ไม่ควรรอสังเกตอาการ

ทำไมถึงสำคัญกับผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง

Stroke Fast Track มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง เพราะโรคนี้เป็นภาวะที่ต้องแข่งกับเวลา ทุกนาทีที่ล่าช้าสมองจะสูญเสียเซลล์นับล้านและสร้างความเสียหายที่ไม่อาจย้อนคืนได้ การมีระบบ Fast Track ช่วยให้ผู้ป่วยเข้าถึงการตรวจวินิจฉัยและการรักษาอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะการได้รับยาละลายลิ่มเลือดภายใน 4.5 ชั่วโมงแรก ซึ่งเป็น “เวลาทองของการรักษา” ที่ช่วยเพิ่มโอกาสรอด ลดความรุนแรงของอาการ และป้องกันการพิการถาวรได้ การรู้จักและตระหนักถึงความสำคัญของ Stroke Fast Track จึงไม่ใช่แค่เรื่องของการรักษา แต่เป็นการสร้างโอกาสให้ผู้ป่วยกลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีที่สุดอีกครั้ง

ขั้นตอนการรับมือเมื่อมีผู้ป่วยเป็น Stroke 

สังเกตอาการ Stroke ด้วย หลักการ “BE-FAST” 

• B (Balance) การทรงตัวผิดปกติ เวียนศีรษะ
• E (Eyes) ตาพร่ามัว มองเห็นภาพซ้อน หรือสูญเสียการมองเห็น
• F (Face) ใบหน้าเบี้ยว มุมปากตก
• A (Arms) แขนขาอ่อนแรง ยกแขนไม่ขึ้น
• S (Speech) พูดไม่ชัด พูดลำบาก หรือไม่เข้าใจคำพูด
• T (Time) เวลาเป็นสิ่งสำคัญ หากมีอาการเหล่านี้ ควรรีบไปโรงพยาบาลทันที

โทรเรียกรถพยาบาล

โทร 1669 หรือสายด่วนของโรงพยาบาลที่ใกล้ที่สุดบอกอาการของผู้ป่วยให้ชัดเจน บอกตำแหน่งที่อยู่

เตรียมเอกสารสำคัญ

• บัตรประชาชน
• สมุดบันทึกประวัติการรักษา
• ยาที่รับประทานอยู่

แจ้งประวัติทางการแพทย์ บอกแพทย์เกี่ยวกับโรคประจำตัว ยาที่แพ้ และการแพ้

กระบวนการฟื้นฟูหลังเป็นโรคหลอดเลือดสมอง มีอะไรบ้าง

การฟื้นฟูหลังโรคหลอดเลือดสมองเป็นกระบวนการที่ต้องใช้เวลา โดยมีทีมสหวิชาชีพเข้ามามีส่วนร่วม เช่น แพทย์ พยาบาล นักกายภาพบำบัด นักกิจกรรมบำบัด และนักอรรถบำบัด โดยการฟื้นฟูจะเน้นดังนี้

• การฟื้นฟูสมรรถภาพทางกาย เน้นการฝึกกล้ามเนื้อที่อ่อนแรง การฝึกเดิน การฝึกทรงตัว และการฝึกกิจวัตรประจำวัน
• การฟื้นฟูสมรรถภาพทางพูด ฝึกการพูด การออกเสียง และการเข้าใจภาษา
• การฟื้นฟูสมรรถภาพทางความรู้ความเข้าใจ ฝึกความจำ สมาธิ และการแก้ปัญหา
• การดูแลด้านจิตใจ ให้กำลังใจ และช่วยเหลือในการปรับตัวเข้ากับชีวิตใหม่

WALK WELL – เดินได้เดินดี ศูนย์ดูแลผู้ป่วยหลอดเลือดสมองโดยทีมแพทย์เฉพาะทาง ศูนย์ดูแลผู้ป่วยหลอดเลือดสมองโดยอายุรแพทย์ระบบประสาท และแพทย์เวชศาสตร์ฟื้นฟู มีโปรแกรมกายภาพบำบัด สามารถปรับตามได้ในแต่ละบุคคล และมีการประเมินผลอย่างสม่ำเสมอ ติดต่อสอบถามเพิ่มเติม ติดต่อศูนย์  WALK WELL

คำถามที่พบบ่อย เกี่ยวกับ Stroke Fast Track