ADD ANYTHING HERE OR JUST REMOVE IT…

เครื่อง TMS มีที่ไหนบ้าง เตรียมตัวอย่างไรเมื่อต้องการรักษา

Table of Contents

WALK WELL ทุ่มเทให้กับการฟื้นฟูผู้ป่วยหลอดเลือดสมอง โดยนำเสนอแนวทางการรักษาที่ครอบคลุมและมีประสิทธิภาพ ด้วยทีมแพทย์เฉพาะทางทั้งอายุรแพทย์ระบบประสาทและแพทย์เวชศาสตร์ฟื้นฟู เราเข้าใจถึงความท้าทายที่ผู้ป่วยเผชิญและพร้อมดูแลด้วยความเชี่ยวชาญอย่างแท้จริง

ในโลกแห่งการฟื้นฟูผู้ป่วยหลอดเลือดสมอง WALK WELL ตระหนักดีว่าเทคโนโลยีทางการแพทย์อย่างการกระตุ้นสมองด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า หรือ Transcranial Magnetic Stimulation (TMS) มีบทบาทสำคัญในการช่วยให้ผู้ป่วยกลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น คำถามที่หลายคนสงสัยคือ เครื่อง TMS มีที่ไหนบ้าง และหากต้องการเข้ารับการรักษาด้วยวิธีนี้ ควรเตรียมตัวอย่างไร บทความนี้จะพาคุณไปทำความเข้าใจเกี่ยวกับ TMS พร้อมตอบทุกข้อสงสัย เพื่อให้คุณมีความพร้อมและข้อมูลที่เพียงพอในการตัดสินใจ

TMS อีกหนึ่งทางเลือกของการฟื้นฟูสมองสำหรับผู้ป่วยหลอดเลือดสมองที่ WALK WELL

แม้ว่าเดิมที TMS จะเป็นที่รู้จักในการรักษาโรคทางจิตเวช เช่น โรคซึมเศร้า แต่ปัจจุบันมีการศึกษาและประยุกต์ใช้ TMS อย่างกว้างขวางในการฟื้นฟูผู้ป่วยที่มีภาวะทางระบบประสาท โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ป่วยหลอดเลือดสมอง

TMS มีประโยชน์อย่างไรต่อการฟื้นฟูผู้ป่วยหลอดเลือดสมอง?

  • กระตุ้นการทำงานของเซลล์ประสาท TMS สามารถกระตุ้นการทำงานของเซลล์ประสาทในบริเวณสมองที่ได้รับผลกระทบจากภาวะหลอดเลือดสมอง ช่วยส่งเสริมการฟื้นตัวของระบบประสาท
  • เสริมสร้างการเชื่อมต่อของวงจรประสาท การกระตุ้นด้วย TMS อาจช่วยปรับปรุงการสื่อสารและการเชื่อมต่อระหว่างเซลล์ประสาท ทำให้การทำงานของสมองในภาพรวมดีขึ้น
  • อาจช่วยลดภาวะแทรกซ้อนหลังโรคหลอดเลือดสมอง มีงานวิจัยที่แสดงให้เห็นว่า TMS อาจมีบทบาทในการลดอาการเกร็ง (spasticity) หรือภาวะปวดเรื้อรังที่อาจเกิดขึ้นหลังภาวะหลอดเลือดสมอง

เครื่อง TMS มีที่ไหนบ้าง เปิดรายชื่อสถานพยาบาลรักษาซึมเศร้าด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า

สำหรับผู้ที่สนใจการรักษาโรคซึมเศร้าด้วยเครื่อง TMS อาจสงสัยว่า TMS  โรงพยาบาลรัฐ มีให้บริการหรือไม่ และมีเครื่อง TMS มีที่ไหนบ้าง ในประเทศไทยปัจจุบัน โรงพยาบาลทั้งภาครัฐและเอกชนหลายแห่งในประเทศไทยได้นำเทคโนโลยีเครื่องกระตุ้นสมองและระบบประสาทด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (TMS) มาใช้ในการรักษา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแผนกเวชศาสตร์ฟื้นฟูและจิตเวช สำหรับผู้ที่สนใจการรักษาโรคซึมเศร้าด้วยเครื่อง TMS และสงสัยว่า “เครื่อง TMS มีที่ไหนบ้าง” สำหรับรายชื่อโรงพยาบาล/คลินิกที่ติดตั้งเครื่อง TMS ยี่ห้อ MagPro ของบริษัท เอสจีเอช เมดิคอล (ประเทศไทย) จำกัด จำนวน 28 แห่ง ดังนี้

  1. โรงพยาบาลปิยะเวท
  2. คณะแพทยศาสตร์ รามาธิบดี
  3. คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  4. คณะกายภาพบำบัด มหาวิทยาลัยมหิดล
  5. โรงพยาบาลกรุงเทพภูเก็ต
  6. คณะแพทยศาสตร์ CMU (Rehab)
  7. โรงพยาบาลพญาไท 1
  8. โรงพยาบาลราชวิถี
  9. โรงพยาบาลสินแพทย์
  10. โรงพยาบาลมหาราชนครศรีธรรมราช
  11. โรงพยาบาลกรุงเทพ พัทยา
  12. โรงพยาบาลสมิติเวช ศรีนครินทร์
  13. โรงพยาบาลสมุทรสาคร
  14. โรงพยาบาลธนบุรี
  15. โรงพยาบาลสินแพทย์ (2)
  16. คลินิกนายแพทย์อภิรักษ์
  17. โรงพยาบาลวิภาวดี
  18. โรงพยาบาลสมิติเวช สุขุมวิท (2)
  19. โรงพยาบาลสมิติเวช ศรีนครินทร์ (3)
  20. โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ 3
  21. โรงพยาบาลกรุงเทพ เชียงใหม่
  22. โรงพยาบาลยะลา
  23. คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
  24. The Dawn Rehabilitation Chiang Mai
  25. โรงพยาบาลรามคำแหง (2)
  26. โรงพยาบาลศรีวิชัยประสานมิตร
  27. โรงพยาบาลศิริราช
  28. โรงพยาบาลปิยะเวท (2)

คุณสามารถสอบถามข้อมูลโดยตรงจากโรงพยาบาลที่คุณสนใจ หรือค้นหาข้อมูลผ่านเว็บไซต์ของโรงพยาบาล โดยทั่วไปแล้ว โรงพยาบาลที่มีเครื่อง TMS มักจะเป็นโรงพยาบาลในเมืองใหญ่ หรือโรงพยาบาลที่มีศูนย์ความเป็นเลิศเฉพาะทางด้านระบบประสาทและจิตเวช

เข้าใจง่าย ๆ Transcranial Magnetic Stimulation (TMS) คืออะไร?

Transcranial Magnetic Stimulation (TMS) คือ เทคนิคการกระตุ้นสมองแบบไม่รุกราน โดยใช้สนามแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้เกิดกระแสไฟฟ้าอ่อนๆ ในสมองส่วนที่ต้องการรักษา ซึ่งจะช่วยปรับการทำงานของเซลล์ประสาทในบริเวณนั้นให้กลับมาทำงานได้ดีขึ้น

TMS มีประโยชน์อย่างไรต่อการรักษา?

  • เป็นการรักษาแบบไม่รุกราน ไม่ต้องผ่าตัด หรือใช้ยาชา
  • มีผลข้างเคียงน้อยกว่าการใช้ยาในบางกรณี
  • สามารถกำหนดเป้าหมายการรักษาไปยังสมองส่วนที่ต้องการได้อย่างแม่นยำ
  • อาจช่วยลดอาการของโรคซึมเศร้า วิตกกังวล หรือโรคทางระบบประสาทอื่น ๆ ได

เบื้องหลังการทำงานของ TMS 

คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าบำบัดสมองได้อย่างไร?

เครื่อง TMS จะสร้างสนามแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีความเข้มข้นสูงในระยะเวลาสั้น ๆ ผ่านขดลวด (coil) ที่วางอยู่เหนือศีรษะของผู้ป่วย สนามแม่เหล็กนี้จะเหนี่ยวนำให้เกิดกระแสไฟฟ้าอ่อน ๆ ในเนื้อสมองบริเวณใต้ขดลวด

TMS ทำงานอย่างไร? 

กระแสไฟฟ้าที่เกิดขึ้นจะกระตุ้นการทำงานของเซลล์ประสาทในบริเวณนั้น ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในการสื่อสารระหว่างเซลล์ประสาท ซึ่งเชื่อว่าจะช่วยปรับสมดุลของสารสื่อประสาทและวงจรประสาทที่เกี่ยวข้องกับอาการของโรค

ใครบ้างที่เหมาะกับการรักษาด้วย TMS?

  • ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยา
  • ผู้ป่วยโรคย้ำคิดย้ำทำ (Obsessive-Compulsive Disorder – OCD)
  • ผู้ป่วยภาวะหลอดเลือดสมอง (Stroke Rehabilitation)
  • ผู้ป่วยที่มีอาการปวดเรื้อรัง
  • ผู้ป่วยภาวะอื่น ๆ ที่อยู่ภายใต้การศึกษาและได้รับการอนุมัติ

TMS ไม่เหมาะกับใคร? ข้อห้ามและภาวะที่ไม่ควรรับการรักษา

ใครไม่ควรใช้ TMS?

  • ผู้ที่มีอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ฝังอยู่ในร่างกาย เช่น เครื่องกระตุ้นหัวใจ (pacemaker), เครื่องกระตุ้นเส้นประสาท (vagus nerve stimulator), หรือเครื่องกระตุ้นสมองส่วนลึก (deep brain stimulator)
  • ผู้ที่มีโลหะฝังอยู่ในศีรษะ ยกเว้นวัสดุที่เข้ากันได้กับสนามแม่เหล็ก
  • ผู้ที่มีประวัติโรคลมชัก หรือมีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดอาการชัก

คำแนะนำจากแพทย์

แพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะเป็นผู้ประเมินและพิจารณาว่าผู้ป่วยเหมาะสมกับการรักษาด้วย TMS หรือไม่ โดยจะพิจารณาจากประวัติทางการแพทย์ อาการปัจจุบัน และการรักษาที่เคยได้รับ

ประโยชน์ของการรักษาด้วยการกระตุ้นด้วยแม่เหล็ก

การบรรเทาภาวะซึมเศร้า

TMS ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางในการช่วยลดอาการของโรคซึมเศร้า เช่น ความรู้สึกเศร้า สิ้นหวัง เบื่อหน่าย นอนไม่หลับ หรือไม่มีสมาธิ

การรักษาโรคสมอง

นอกเหนือจากโรคซึมเศร้า TMS ยังมีศักยภาพในการรักษาโรคทางระบบประสาทอื่นๆ เช่น โรคพาร์กินสัน โรคอัลไซเมอร์ และภาวะหลังโรคหลอดเลือดสมอง

เตรียมตัวอย่างไรหากแพทย์พิจารณาว่า TMS เป็นประโยชน์ต่อการฟื้นฟูของท่าน?

  1. ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้าน TMS ของ WALK WELL ทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญของเราจะให้ข้อมูลที่ครบถ้วนเกี่ยวกับขั้นตอนการรักษา TMS ที่ WALK WELL ผลลัพธ์ที่คาดหวัง รวมถึงผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น และตอบทุกข้อสงสัยที่คุณมี
  2. แจ้งประวัติทางการแพทย์อย่างละเอียด โปรดแจ้งให้แพทย์ของ WALK WELL ทราบเกี่ยวกับประวัติสุขภาพ ยาที่คุณกำลังรับประทาน โรคประจำตัว โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากคุณมีอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์หรือโลหะฝังอยู่ในร่างกาย หรือมีประวัติโรคลมชัก ข้อมูลนี้สำคัญอย่างยิ่งต่อการวางแผนการรักษาที่ปลอดภัยและเหมาะสม
  3. ทำความเข้าใจขั้นตอนการรักษาของ WALK WELL สอบถามทีมแพทย์ของเราเกี่ยวกับจำนวนครั้งของการรักษา ระยะเวลาในการรักษาแต่ละครั้ง และระยะเวลาโดยรวมของโปรแกรมการรักษา TMS ที่ WALK WELL เพื่อให้คุณทราบถึงภาพรวมของการรักษา
  4. สอบถามเกี่ยวกับค่าใช้จ่ายที่ WALK WELL ค่าใช้จ่าย TMS สมอง ราคาอาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคลและโปรแกรมการรักษา โปรดสอบถามข้อมูลค่าใช้จ่ายโดยละเอียดจากเจ้าหน้าที่ของ WALK WELL เพื่อความเข้าใจที่ชัดเจน

ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นจากการรักษาด้วย TMS

โดยทั่วไป ผลข้างเคียงของ tms therapy มักไม่รุนแรงและหายได้เอง เช่น

  • อาการปวดศีรษะเล็กน้อย
  • รู้สึกไม่สบายหนังศีรษะบริเวณที่ได้รับการกระตุ้น
  • กล้ามเนื้อใบหน้ากระตุกเล็กน้อย (พบได้น้อย)

ผลข้างเคียงที่รุนแรง เช่น อาการชัก พบได้น้อยมาก และมักเกิดขึ้นในผู้ที่มีความเสี่ยงอยู่แล้ว

TMS กับการฟื้นฟูสมอง ทางเลือกสำหรับผู้ป่วยโรคทางระบบประสาท

เตรียมพร้อมก่อนทำ TMS ฟื้นฟูสมอง

สำหรับผู้ป่วยโรคสมอง เช่น ผู้ที่อยู่ในภาวะฟื้นฟูหลังโรคหลอดเลือดสมอง การเตรียมตัวอาจคล้ายกับการรักษาโรคซึมเศร้า แต่แพทย์อาจมีการประเมินเพิ่มเติมเกี่ยวกับความสามารถทางร่างกายและการรับรู้

ขั้นตอนการรักษาด้วย TMS ฟื้นฟูสมองกระบวนการเป็นอย่างไร?

โดยทั่วไป ขั้นตอนการรักษาด้วย TMS จะเป็นดังนี้

  1. การประเมิน แพทย์จะทำการประเมินผู้ป่วยอย่างละเอียดเพื่อพิจารณาความเหมาะสมในการรักษา
  2. การกำหนดตำแหน่งการกระตุ้น แพทย์จะใช้ระบบนำทางด้วยภาพ (neuro-navigation) หรือการวัดตำแหน่งบนศีรษะเพื่อกำหนดบริเวณสมองที่ต้องการกระตุ้น
  3. การปรับระดับความเข้มข้น แพทย์จะปรับระดับความเข้มข้นของสนามแม่เหล็กให้เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย
  4. การกระตุ้น ผู้ป่วยจะนั่งสบายๆ ในเก้าอี้ และแพทย์จะวางขดลวด TMS เหนือศีรษะบริเวณที่กำหนด โดยจะมีการปล่อยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าเป็นชุดๆ ตามโปรแกรมที่ตั้งไว้
  5. การติดตามผล แพทย์จะติดตามผลการรักษาอย่างใกล้ชิดและปรับโปรแกรมการรักษาตามความเหมาะสม

TMS ฟื้นฟูสมอง ข้อควรพิจารณา

  • การรักษาด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ามักต้องทำอย่างต่อเนื่องหลายครั้งเพื่อให้เห็นผลลัพธ์
  • ผลลัพธ์ของการรักษาอาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล
  • การรักษาด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าควรทำควบคู่ไปกับการรักษาและการฟื้นฟูอื่น ๆ ตามคำแนะนำของแพทย์

TMS ฟื้นฟูสมองความเสี่ยงที่ควรรู้

ภาวะแทรกซ้อนและความเสี่ยงจากการรักษาด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในการฟื้นฟูสมองโดยทั่วไปจะต่ำ แต่ควรปรึกษาแพทย์เพื่อทำความเข้าใจถึงความเป็นไปได้ของผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น

คำแนะนำหลังการรักษาด้วย TMS ฟื้นฟูสมอง

หลังการรักษาด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ผู้ป่วยส่วนใหญ่สามารถกลับบ้านและทำกิจกรรมตามปกติได้ทันที แพทย์อาจมีคำแนะนำเพิ่มเติมเกี่ยวกับการดูแลตัวเองและการติดตามผลการรักษา

สำหรับผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่กำลังมองหาแนวทางการฟื้นฟูที่ครอบคลุม WALK WELL – เดินได้เดินดี เป็นอีกหนึ่งศูนย์ฟื้นฟูผู้ป่วยหลอดเลือดสมองโดยทีมแพทย์เฉพาะทาง ทั้งอายุรแพทย์ระบบประสาทและแพทย์เวชศาสตร์ฟื้นฟู ที่นี่มีโปรแกรมกายภาพบำบัดที่สามารถปรับให้เหมาะสมกับความต้องการของแต่ละบุคคล พร้อมการประเมินผลอย่างสม่ำเสมอ หากท่านสนใจในการฟื้นฟูสมรรถภาพหลังภาวะหลอดเลือดสมอง สามารถติดต่อศูนย์  WALK WELL

ข้อห้ามในการใช้ TMS มีอะไรบ้าง?

ข้อห้ามหลักในการใช้ TMS ได้แก่ การมีอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ฝังอยู่ในร่างกาย (เช่น เครื่องกระตุ้นหัวใจ, เครื่องกระตุ้นเส้นประสาท), การมีโลหะฝังอยู่ในศีรษะ (ยกเว้นวัสดุที่เข้ากันได้กับสนามแม่เหล็ก), และประวัติโรคลมชัก หรือมีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดอาการชัก

หลักการทำงานของ TMS เป็นอย่างไร?

TMS ทำงานโดยการใช้สนามแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว เหนี่ยวนำให้เกิดกระแสไฟฟ้าอ่อน ๆ ในการกระตุ้นสมอง ส่วนที่ต้องการรักษา กระแสไฟฟ้านี้จะกระตุ้นการทำงานของเซลล์ประสาทและปรับเปลี่ยนการสื่อสารระหว่างเซลล์ ซึ่งเชื่อว่าจะช่วยปรับสมดุลของสารสื่อประสาทและวงจรประสาทที่เกี่ยวข้องกับอาการของโรค

ต้องเตรียมตัวยังไงก่อนเข้ารับ TMS

ไม่ต้องงดน้ำงดอาหาร ไม่ต้องวางยาสลบ เพียงนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ แจ้งแพทย์เรื่องโรคประจำตัวและยาที่ใช้ ควรหลีกเลี่ยงการใส่เครื่องประดับโลหะบริเวณศีรษะ–ใบหน้าในวันที่เข้ารับการรักษา

TMS ต่างจากการรักษาด้วยยาอย่างไร

TMS ไม่ใช้ยาเข้าสู่ร่างกาย จึงไม่มีผลข้างเคียงจากยา เช่น น้ำหนักขึ้น ง่วงนอน หรือผลต่อตับ ไต หัวใจ แต่ข้อจำกัดคือผู้ป่วยต้องมาเข้ารับการรักษาบ่อย ๆ และใช้เวลาหลายสัปดาห์

บทความนี้ถูกตรวจทานโดย
หมอขวัญ นพ.ขวัญ ศรีศิลป
ว.51094
MD., Physical Medicine & Rehabilitation (PM&R / Physiatrist)